Lyr Add: Amhran an tSagairt

Subject: Lyr Add: AMHRAN AN TSAGAIRT
From: GUEST,ciarili
Date: 13 Oct 02 - 04:03 PM

Amhrán an tSagairt

from the singing of Finola O' Siochrú of the West Kerry Gaeltacht of Corca Dhuibhne. "Tá mé fíor-bhuíoch do Roinn Bhéaloideas Éireann, Coláiste Ollscoile, B.Á.C., agus Cartlann Fuaime Raidiá Éireann as an t-amhrán iontach seo. Bhí taifeadadh acu do Eilís Bn. Uí Chearnaigh ón mBlascaod (1969) á rá. Fuaireas roinnt dos na focail ón leagan a bhí i gCnuasach na Scol, a tógadh ó Mháire Bn. Uí Ailígheasa, Na Tuairíní, Uíbh Ráthach i 1935. A most irreverent song, possibly from the Blasket Islands, about a young priest who falls in love with a local woman. He jauntily solves his dilemma by abandoning both family and church and joining the Protestant church 'far from the control of those priests'".

Ó is tráthnóinín aoibhinn ar faoidheachtaint na gréinne,
'Sea do chonnacsa mo dhian-ghrá is í ag amhrán na h-aonar.
Ó do shuíosa cois tortáin agus d'éisteas léi tréimhse
Is gur bhinne liom bheith á pógadh ná ag ól fíon na Gréige.

Ar maidin Dé-Domhnaigh agus deabhadh orm go dtí an tAifreann
Cuirimse orm mo léinne is an éide bhreá bheannaithe.
Nuair a chím chugam mo riúnach luíom súil uirthi i ngan fhios dóibh
Mar ní ar Mhuire a bhím ag cuimhneamh ach ar Bhríde, is í a chealg mé

Nuair a thagann an oíche agus luíom chuig mo phaidire
Mo leabhartha a bhíonn im thimpeall is mo Bhíobla im aice.
Ní bhainim aon bhrí as, ná in aon chor aon tairbhe
Mar ní ar Mhuire a bhím ag cuimhneamh, ach ar Bhrídeach na mallan ghlas.

'S a shagairt na n-aedh istigh, cuirim féinig suas feasta dhíot
Ó do ghabhaise i dtúis do shaoil chugat ó mar chéile Muire Bheannaithe.
Thugais leabhar éithigh ná déanfá go deo athrach
Agus cucól ní dhéanfad ar Éirinn do bhean in aithne.

A Bhrídín dheas spéiriúil, ná déan sí sin ormsa,
Mar go n-imeoim ón saol seo, ní baoil duit Muire Bheannaithe.
In am lena chéile ó léar smacht na sagart súd
Agus ragham go dtí an Teampall, mar a labhrann na Protistínigh.

Agus éirigh i d'shuí a Bhrídeach agus cóiríg an leaba dhúinn
Agus fágaise rí-shlí bheag ó go luíodsa i'd aice-se.
Mar gur thréigeasa mo cháirdibh o dtaobh máthar is athar dhom
Ó do thug suas i léinn mé ó go léifinn leabhar Laidine.


A. Martin Freeman noted these verses from Conchubhar Ó Cochláin (Conny Coughlan) of Doire na Sagart, in 1913 or 1914:

Tráthnóinín saoire 's mé ar bhuíochtaint na gréine
'Sea do chonnac-sa mo ghrian-ghrá 's í ag amhrán 'na h-aonar.
Do shuíos ar thaobh cnocáin, agus d'éisteas léi tréimhse,
'S ba mhísle liúm bheith á pógadh ná ag ól fíona na Gréige.

'S nuair a théim-se sa choláiste, san áit go ndeintear sagart dinn,
Fiarfaíod siad díom a' raibh aon sweetheart ag baile 'gam.
Dúrt-sa, 's ba bhréag dom, riamh i n-aon chor ná feacas í,
Agus rún-shearc mo chléibh-se tar mh'éis ag an baile 'gam.

Ar maidin Dia Domhnaig, agus fonn orm chun Aifrinn,
Cuirim orm a' léine agus an éide bhreá bheannaithe;
Nuair a chím chugham a' chúilionn, luím súil uirthi i ganfhios dóibh,
'S ní h-ar Muire bím a' cuimhneamh, ach ar bhrídeach na mala-rosc.

'S isé mo léan gan mé sínte leat síos go dtí amáireach,
I mballín beag uaigneach 's gan a thuairisc agad mháithrín!
Do shínfinn-se síos le dian díogras grá dhuit,
Agus mara mbeath an éide ní thréigfinn go brách thu.

A shagairt na n-árann, druím lámha bheirim feasta leat,
Agus gur thomhais-se mar chéile 'dtúis do shaol chughat Muire Bheannaithe!
Do dhearbhaís 's do mhóidís ná déanfá-sa a h-atharrach,
Agus cocól ní dhéanfainn ar a' saol de mhnaoi a h-ainme.


This version noted by Donncha Ó Cróinín, from the singing of his wife, Eibhlís Ní Iarfhlaithe, Bean Uí Chróinín (Bess Cronin):

Tráthnóinín saoire 's mé ar buidheachtaint na gréine
'Sea do dhearcas-sa mo dhian-ghrá 's í ag amhrán 'na haonar.
Do shuíos ar taobh cnocáin agus d'éisteas léi tréimhse
Is ba mhísle liom bheith á pógadh ná ag ól fíon na Gréige.

Is ar maidin Dé Domhnaig agus deabha orm chun Aifrinn
'Sea do chonnac chúm a' chúilfhionn is do luíos súil uirthi i gan fhios dóibh.
Nuair a chuirim orm an léine agus an éide bhreá bheannaithe,
Is gur bhinne liom bheith á pógadh ná ag ól fíon na Gréige.

An té chífeadh mo riún-sa maidean dhrúchta a' gabháil a' bhóthair
Do bhí flounce lena gúna agus búclaí 'na bróga.
Is mó ógánach múinte thabharfadh súil ar mo stór-sa,
Is ná faigheadh éinne acu súd í gan cúig mhíle i bpóca.

Nuair a chuas go dtí'n coláiste mar a ndeintear na sagairt seo
D'fhiafraíodar díom-sa a' raibh sweetheart ag baile agam.
Do labhraíos-sa, is ba bhréag dom é, 'Riamh in aon chor níor bhacas iad,'
Is gurbh í brídeach na gclaonrosc a bhí t'réis mo chroí a chealg dom.

A shagairt na n-árann, druím lámha do-bheirim feasta leat,
Ó thoghais-se mar chéile i dtúis do shaoil chughat Muire Bheannaithe;
Do dhearbhuís is do mhóidís ná beadh agat a h-atharrach,
Agus cócól ní dhéanfainn ar a' saol de mhnaoi a h-ainme.

Subject: RE: Lyr Add: AMHRAN AN TSAGAIRT
From: GUEST
Date: 13 Oct 02 - 04:32 PM

So a randy priest becomes a shagairt!

Subject: RE: Lyr Add: AMHRAN AN TSAGAIRT
From:
Date: 14 Oct 02 - 05:10 PM

It's Shagadelic, Baby!

O, behave!

ciarili

Subject: RE: Lyr Add: AMHRAN AN TSAGAIRT
From: GUEST,An Púca
Date: 14 Jan 04 - 06:32 PM

Correction: The relationship of Donncha Ó Cróinín to Bess Cronin was son-mother rather than husband-wife as given in the first post of this thread.